Sektörel Yayıncılık Meslek İlkeleri

Meslek ilkeleri 13 maddeden oluşmaktadır. Bu metinde Basın Konseyi tarafından saptanmış Basın Meslek İlkeleri esas alınmış, ilgili yasa ve yönetmeliklerle uyum gözetilmiştir.

Sektörel İletişim özgürlüğünü, ülkemizde endüstriyel, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin, serbest rekabetin sağlıklı yapılandırılmasının, sektörlerin iş hacimlerinin büyümesinin, haber alma-verme hak ve özgürlüklerinin temel koşulu sayan biz sektörel yayıncılar; özgür irademizle söz vererek sektörel iletişim özgürlüğünü, meslek mensuplarının bilgilenme ve öğrenme hakkının bir aracı sayarak; sektörel yayıncılıkta temel işlevin gelişmeleri, sektörü ilgilendiren iletilere ulaşarak, bozmadan, abartmadan sektör kamuoyuna yansıtmak olduğunu göz önünde tutarak; yukarıdaki bölümü de içeren Sektörel Basın Meslek İlkeleri’ne uymayı, sözünü ettiğimiz temel inançlarımızın bir gereği saydığımızı kamuoyu önünde açıklarız.

1- Yayınlarda hiç kimse; ırkı, cinsiyeti, sosyal düzeyi ve dini inançları nedeniyle kınanamaz, aşağılanamaz.

2- Yayınlarda, objektif ve tarafsızlık ilkelerine aykırı yayın yapılamaz.

3- Düşünce, din, vicdan ve ifade özgürlüğünü sınırlayıcı; yayın yapılan alanın meslek etiğine aykırı yayın yapılamaz.

4- Kamusal bir görev olan sektörel yayıncılık, ahlaka aykırı özel amaç ve çıkarlara alet edilemez.

5- Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez.

6- Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz. Ancak; sektör içindeki bir firmadan veya firmanın hizmet aldığı halkla ilişkiler organizasyonundan gelen ve salt firmanın kendi faaliyet veya iletilerini içeren basın bültenlerinde “haber doğruluğu”na ilişkin sorumluluk, doğrudan söz konusu firmaya aittir.

7- Saklı kalması kaydıyla verilen bilgiler, sektör kamuoyunun yararının söz konusu olmadığı hallerde, gerekmedikçe yayınlanamaz.

8- Bir sektörel yayın organında yer alan, o sektörel yayının özel çabalarla gerçekleştirdiği ürün, bir başka sektörel yayın organı tarafından kendi ürünüymüş gibi kamuoyuna sunulamaz.

9- Sektörel yayıncı, görevini, taşıdığı sıfatın saygınlığına gölge düşürebilecek yöntem ve tutumlarla yapmaktan sakınır.

10- Sektörel yayıncı kuruluşlar, yayınlarının Yazı İşleri kadrosunda, yüksek öğretim seviyesinde iletişim eğitimi almış en az bir kişi istihdam eder.

11- İlan ve reklam niteliğindeki yayınların bu nitelikleri, tereddüde yer bırakmayacak şekilde belirtilir. (*)

12- Yayın tarihi için konan zaman kaydına saygı gösterilir. (*)

13- Sektörel yayınlar, yayınlarında yer alabilecek yanlışlardan kaynaklanan cevap ve düzeltme hakkını tanıyarak bu gibi durumlarda gereken cevap ve düzeltme yazısına yayınlarında yer verirler.

Sektörel Yayıncılar ve/veya yazarlar, muhabirler;

1- Sektörel Yayıncılık Meslek İlkeleri’ne T.C. Yasalarına ve basın mesleği ile ilgili yasa ve yönetmeliklere uyarlar.

2- Yayın yaptıkları sektörün ticari kuruluşlarından herhangi birine ortak olmaz. Sektörün ticari faaliyetlerinden kazanç sağlama yoluna gitmez.

3- Sektörel yayıncılığın gelişimine katkı sağlayabilecek her türlü bilgi ve birikimin meslektaşlarla paylaşımına olanak tanır. Yurt içinde ve dışında mesleği ilgilendiren gelişmeleri, yenilikleri takip ederek, mevcut bilgi ve becerilerini geliştirmeye özen gösterir. Edindiği bilgileri, görev aldığı yayın organını geliştirmeye yönelik olarak kullanır.

5- Yüksek ahlak kurallarına bağlı kalır. Hiçbir yolsuzluğa katılmaz, yolsuzluğu desteklemez ve göz yummaz. Kâr etmek ve çıkar sağlamak için rüşvet ilişkisine girmezler. Haksız rekabeti kabul etmezler.

6- Yayın organı olarak elde ettikleri güç ve itibarı, kendisi veya üçüncü şahısların ticari çıkar ilişkileri için kullanmaz. Ticari çıkar sağlama amacıyla üçüncü şahıslara karşı bir tehdit aracı olarak kullanmaz.

7- İçeriğine katkıda bulundukları yayın ile aynı alandaki bir diğer yayın organında sürekli ve profesyonel olarak görev almaz. Saklı tutulması gereken hiçbir bilgiyi elde etmeye çalışmazlar ve çıkarları için kullanmazlar. Firma gizliliğine dikkat eder, şirketten ayrılmış bile olsa eski firmasının özel bilgilerini çıkarı için kullanamaz.

9- Sektörel iletişimi, sektörde faaliyet gösteren/görev alan tüm sektör mensuplarının hakkı olarak görüp, haber ve bilgi verme hakkını kullanabilmeleri için maddi destek koşulu koymaz.

10- Mesleğinin saygınlığına gölge düşürebilecek her tür davranıştan kaçınır. Kendisine ve firmalarına karşı duyulan güveni sarsıcı ve saygınlığa zarar verecek tutum ve davranışlarda bulunmazlar. Çalıştıkları veya ayrıldıkları firma ve/veya yayınla ilgili yanlış veya yanıltıcı bilgi vermez. Ürün, hizmetlerinin sorumluluklarını taşırlar, gereğini yerine getirmekten kaçınmazlar. Çalışanlarıyla ilgili kişisel bilgilerin güvenlik içinde korunmasını ve gizli kalmasını sağlarlar.

Sektörel yayıncı, gazeteci ve yazarlar;

1- Tüm bilgi kaynaklarına serbestçe ulaşma ve sektör kamuoyunu ilgilendiren tüm olayları izleme, araştırma, yorumlama, eleştirme hakkına sahiptir.

2- Çalıştığı sektörel yayın organının yayın politikasını benimser. Yayın politikasının temel hatları dışında veya onunla çelişen tüm telkin, öneri, istek ve talimatları reddetme hakkına sahiptir. İnanmadığı bir görüşü savunmaya veya meslek ilkelerine aykırı bir iş yapmaya zorlanamaz.

3- Çalıştığı sektörel yayın kuruluşunun işleyişini belirleyen, etkileyen önemli kararlardan haberdar edilmeli, gerektiğinde bu gibi kararların alınması sürecine katılmalıdır.

4- Görevinin tanımı, sorumlulukları ve ücret karşılığının belirtildiği özel iş akdi yapma hakkına sahiptir.

5- İletişim özgürlüğünü sektör kamuoyunun doğru ve dürüst haber alma, bilgi edinme hakkı adına dürüstçe kullanır. Bilgi ve haber ile özgür düşünce, herhangi ticari mal ve hizmetten farklı olarak toplumsal nitelik taşır. İlettiği bilgi ve haberin sorumluluğunu taşır ve paylaşır.

6- Özgürlüğünün içeriğini ve sınırlarını öncelikle sorumlulukları ile meslek ilkeleri belirler.

7- Bilgi, haber, fotoğraf, görüntü, ses, belge elde etmek için yanıltıcı yöntemler kullanamaz. Metin ve belgeleri tahrif edemez, değiştiremez. Yanlış, yanıltıcı, tahrif edilmiş yayın malzemesi kullanamaz.

8- İzin verilmedikçe, özel yaşamın gizliliği ilkesini ihlal edemez. İftira, lekeleme, saptırma, manipülasyon, söylenti, dedikodu ve mesnetsiz suçlamalardan uzak durur. Bu gibi amaçlara alet olmaz.

9- Bir bilginin, haberin yayınlanması yahut yayınlanmaması karşılığı hiçbir maddi ya da manevi avantajın peşinde olamaz.

10- Her türlü baskıyı reddeder ve çalıştığı yayın organındaki yöneticileri dışında kimseden işiyle ilgili talimat alamaz.